Virtual Cockpit is welkome innovatie voor dreigend personeelstekortDiakonessenhuis is eerste ziekenhuis in Nederland dat MRI-scans op afstand uitvoert

Redactie HealthMatters

|2021-06-08
Het Diakonessenhuis in Utrecht is het eerste ziekenhuis in Nederland dat syngo Virtual Cockpit gebruikt voor MRI. De innovatie van Siemens Healthineers kan laboranten op afstand scans laten uitvoeren, de werkdruk verlichten én ervoor zorgen dat het personeelstekort minder hard wordt gevoeld. “Bij de eerste keer zag ik meteen dat dit systeem een aanwinst kan zijn”, zegt senior MRI-laborante Marika de Jager. 


Er is voor de laboranten een werksituatie voor én na de implementatie van Virtual Cockpit. Voorheen gebeurde het nogal eens dat Marika de Jager zelf op bijvoorbeeld de locatie in Zeist aan het werk was en tegelijkertijd een collega in Utrecht ondersteunde bij een MRI-scan. Als een soort helpdeskmedewerker vertelde ze via de telefoon de collega tien kilometer verderop wat die moest doen. “Ik visualiseerde dan wat de vervolgstappen moesten zijn en begeleidde zo mijn collega."

Voor het inplannen en uitvoeren van specifieke onderzoeken moest er dus vaak rekening worden gehouden met de planning in het personeelsrooster. Die situaties zijn met Virtual Cockpit verleden tijd. Nu kan namelijk op afstand een onderzoek worden begeleid en zelfs volledig worden uitgevoerd. Het Diakonessenhuis heeft in Utrecht twee MRI’s (Magnetom Avanto en Magnetom Espree) en in Zeist staat een nieuwe Magnetom Vida 3T. Daar is ook Virtual Cockpit op geïnstalleerd.
Virtual Cockpit maakt hulp en ondersteuning op afstand mogelijk. Laboranten kijken dankzij de innovatieve software mee op het beeldscherm van hun collega elders en kunnen met een headset en een chatfunctie communiceren over het onderzoek. Het systeem biedt de mogelijkheid om drie scans tegelijkertijd uit te voeren en kent twee opties: alleen meekijken of het onderzoek volledig uitvoeren. Marika de Jager was aanvankelijk wat sceptisch. “Hoe kan ik nou drie MRI-systemen op hetzelfde moment bedienen en toch optimaal onderzoek uitvoeren? Al direct na de eerste ervaring zag ik dat ik me daar niet druk om hoefde te maken. De interface van Virtual Cockpit is heel overzichtelijk. Op een grote monitor zijn de drie scans makkelijk naast elkaar te plaatsen en te volgen en de communicatie via de headset en chat werkt soepel.”
Werken met Virtual Cockpit geeft de laboranten enorm veel rust. “Tijdens een scan kan er veel ruis zijn, door alle handelingen die je moet verrichten. Je moet de patiënt voorbereiden, de checklist afwerken, een telefoontje van een collega beantwoorden enzovoorts. Die taken heb je niet als je in ‘de cockpit’ zit, waardoor je je beter kunt focussen en volledig kunt richten op het onderzoek zelf.”
Virtual Cockpit draagt direct bij aan het dagelijkse werk van laboranten. Maar het zorgt er ook voor dat medewerkers en MRI’s efficiënter ingezet kunnen worden, waardoor ziekenhuizen minder kwetsbaar zijn. Uitdagingen als personeelstekorten en planningsissues door ziekte of verlof kunnen getackeld worden en laboranten-in-opleiding kunnen gerichter worden getraind.
Het Diakonessenhuis gaat het gebruik van Virtual Cockpit standaard in de planning opnemen. Marika de Jager: “Stel ik moet op vrijdag in Zeist zijn, omdat de collega’s die daar doorgaans werken vrij zijn, maar hier in Utrecht staat die dag een ingewikkeld en niet standaard bloedvatenonderzoek gepland. Ik kan niet op twee plekken tegelijk zijn. Toch kan ik dankzij Virtual Cockpit wel beide onderzoeken die dag uitvoeren. Zelfs tegelijkertijd. Voorheen puzzelden we regelmatig met onze planning om alle onderzoeken uit te kunnen voeren. Dat is met Virtual Cockpit niet nodig.” Henri de Heus ziet nog een actueel voordeel: “De laborant die de scan uitvoert hoeft niet fysiek bij de patiënt te zijn, waardoor we ons personeel beter kunnen beschermen tegen COVID-19.”
Henri de Heus, afdelingsmanager Radiologie en Nucleaire Geneeskunde van het Diakonessenhuis: “Dankzij Virtual Cockpit kunnen ervaren collega’s veel eenvoudiger bijspringen, doordat ze vanuit één locatie meerdere scans kunnen doen.”

Henri de Heus, afdelingsmanager Radiologie en Nucleaire Geneeskunde Diakonessenhuis

Het Diakonessenhuis heeft innovatie hoog in het vaandel staan. Op het gebied van technologie, maar ook als het gaat om nieuwe manieren van werken. Henri de Heus en Marika de Jager zien wat dat betreft nieuwe mogelijkheden, dankzij Virtual Cockpit. Zo onderzoekt het ziekenhuis of in de toekomst doktersassistenten ingezet kunnen worden bij een MRI-scan. “We denken aan een situatie met een laborant in de cockpit, een laborant bij de patiënt en een doktersassistent die meehelpt met het voorbereiden van de patiënt, de veiligheidscheck doet en infusen plaatst. Een ‘Doktersassistent Plus’ zou je dat kunnen noemen. Let wel, dit is geen bezuinigingsmaatregel, maar een idee ontstaan door het jarenlange personeelstekort. Daardoor gaan we op zoek naar nieuwe manieren om de werkdruk bij onze huidige laboranten te verlichten.” Marika de Jager: “We willen naar een situatie waarbij we het personeelstekort niet meer voelen en we niet meer constant aan het opleiden zijn om een gat te vullen. Wij zijn ervan overtuigd dat de Virtual Cockpit ons daarbij heel goed kan helpen.”

In 2018 sloten het Diakonessenhuis en Siemens Healthineers een tienjarig Managed Equipment Services (MES) overeenkomst. Daarin is afgesproken dat Siemens Healthineers hoogwaardige beeldvormende apparatuur voor de afdelingen radiologie, cardiologie en nucleaire geneeskunde levert, installeert en onderhoudt. Daarnaast wordt het ziekenhuis geadviseerd en wordt actief meegedacht over innovaties en procesverbeteringen. Henri de Heus: “Op korte termijn komen er nog twee innovaties aan voor Virtual Cockpit die we samen gaan uitrollen; voor de locatie Utrecht zijn we bezig met de aanschaf van twee nieuwe MRI’s, waarvan een Magnetom Sola. De nieuwe MRI’s gaan het gebruik van Virtual Cockpit verder vergemakkelijken. Het zijn dit soort innovaties en procesverbeteringen die we gerichter kunnen oppakken dankzij het MES-contract. Daarmee heb je veel nauwer contact en weet je van elkaar wat er speelt. Siemens Healthineers weet dat wij inzetten op innovatie en spart daarover met ons. Ik zie dat als een absolute meerwaarde van een MES-contract.”