- Sztuczna inteligencja jest bardzo pomocna w przygotowywaniu leczenia pacjentów, głównie ma to znaczenie przy konturowaniu obszarów krytycznych. To są narządy lub obszary tkanek, które są wrażliwe na promieniowanie, a które siłą rzeczy muszą zostać objęte w polu napromienianym z uwagi na to, że guz nowotworowy jest blisko zlokalizowany. Te obszary musimy zaznaczyć - Zbigniew Wcisło – lekarz, onkolog, radioterapeuta, Kierownik Zakładu Radioterapii.
AI w radioterapii (RT)
Przed rozpoczęciem leczenia promieniowaniem jonizującym (radioterapii), lekarz radioterapeuta na podstawie wyników badań obrazowych (TK/MR/PET-CT) precyzyjnie określa zarówno obszary, które trzeba napromienić (czyli np. guz nowotworowy), jak i sąsiadujące z nim narządy, które trzeba chronić. Do identyfikacji i obrysowania narządów w ciele pacjenta standardowo używa się obrazów TK, które to następnie można poddać obróbce przez oprogramowanie AI do automatycznego konturowania.
- Sztuczna inteligencja wykonuje te obrysy z automatu po czym zwraca nam plik z wrysowanymi strukturami danego pacjenta - Rafał Kędzior – kierownik Zakładu Fizyki Medycznej, Szpital Specjalistyczny w Brzozowie, Podkarpacki Ośrodek Onkologiczny im. ks. Bronisława Markiewicza.
Następnie fizyk medyczny wykonuje plan leczenia dobierając dla danego pacjenta konkretną metodę, ustala energię oraz układ wiązek promieniowania – tak, aby zapewnić jak najlepsze zdeponowanie dawki promieniowania jonizującego we właściwym obszarze przy jednoczesnej ochronie zdrowych narządów znajdujących się w jego pobliżu.
Oszczędność czasu, standaryzacja obrysów, optymalizacja kosztów
Dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji zdecydowanie skrócił się czas przygotowania tomografii komputerowej do procesu planowania leczenia. - Automatyczny proces konturowania trwa kilka minut. Zazwyczaj jest to przedział od 5 do 8 minut a ręczne wyrysowanie wszystkich struktur przez osobę konturującą kilka godzin. Kolejną zaletą jest prowadzenie standaryzacji rysowania poszczególnych narządów. Sztuczna inteligencja standaryzuje rysowanie tych wszystkich narządów krytycznych jednakowo. Co więcej, chmurowy system automatycznego konturowania cyklicznie jest aktualizowany i co pewien czas wprowadzane są kolejne struktury – dodaje Rafał Kędzior – kierownik Zakładu Fizyki Medycznej, Szpital Specjalistyczny w Brzozowie, Podkarpacki Ośrodek Onkologiczny im. ks. Bronisława Markiewicza.
Warto podkreślić, że narzędzie oparte o sztuczną inteligencję oprócz narządów krytycznych doskonale sobie radzi z założenia bardziej wymagającym konturowaniem grup węzłowych m.in. w zakresie miednicy, głowy, szyi. Rozwiązanie to pozwala również na stosowanie konfiguracji szablonów narządów, które można dostosować do protokołów danej placówki, by zaoszczędzić czas i poprawić standaryzację w przepływach pracy klinicznej.
Ręczne konturowanie narządów krytycznych angażuje cenne zasoby kadrowe, co jest kosztowne i czasochłonne. Jak podkreśla lek. Tomasz Kondraciuk, dyrektor Szpitala Specjalistycznego w Brzozowie, Podkarpackiego Ośrodka Onkologicznego im. ks. Bronisława Markiewicza - Praca ludzka jest bardzo droga więc w związku z tym jakakolwiek oszczędność w czasie zaangażowania jest nieporównywalna z ceną, która za takie narzędzie trzeba zapłacić. Wydaje mi się, że dalszy kierunek to szukanie narzędzi, które wesprą i radiologów i radioterapeutów w tym, żeby szybciej i sprawniej mogli wykonywać swoją pracę – dodaje.
