Emrah Ay, Gürdal Şahin ve Ceren Kumbaracı
İnovasyon, laboratuvar diagnostiği, sağlıkta dijitalleşme ve kanser tedavisi söz konusu olduğunda akla ilk gelen ve sağlık sektörüne sunduğu çözümlerle fark yaratan Siemens Healthineers’ın Türkiye organizasyonunda, Laboratuvar Diagnostiği ve İnovasyon Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Gürdal Şahin ile bir söyleşi gerçekleştirdik:
COVID-19 Pandemisi ile birlikte laboratuvar diagnostiğinde yeni global trendler nelerdir?
COVID-19 pandemisi ile sağlık ekosisteminin önemi bir kez daha ortaya çıkmış oldu. Pandeminin etkisiyle, COVID-19 enfekte hastaların tedavisinde ve tedavi sonrası takibinde, laboratuvar tıbbının önemi günümüzde de artarak devam ediyor. Bu noktada, pandeminin başladığı günden bu yana, hekimlerin hastaların tedavisinde daha doğru, kesin kararlar alabilmesini sağlayabilmesi için laboratuvar testlerinin kesintisiz bir şekilde çalıştırılması ve devamlılığının ön plana çıktığını görüyoruz. Siemens Healthineers olarak COVID-19 pandemisi ile mücadelede, ilk günden bu yana, geliştirdiğimiz testlerle birlikte toplum sağlığına katkıda bulunmaya devam ediyoruz.
Pandemi etkisiyle, laboratuvar diagnostiği sektöründe öne çıkan üç önemli global trend bulunuyor. Bu trendlerden ilkini yeni COVID-19 testleri oluşturuyor. COVID-19 virüsünün tespiti için tüm dünyada çok sayıda test yayınlandı. Bunların en önemlileri ise antikor testleri ve hızlı test olarak adlandırdığımız antijen testleridir. İkinci trend, akıllı ve otomatik laboratuvarlar, ürün ve hizmet geliştirmeleri özellikle dijitalleşme ve AI (Yapay Zekâ) konuları olurken üçüncü trendi ise kişiselleştirilmiş tıbbın ve hastalık önlemenin artan önemi oluşturuyor. Ayrıca Point of Care (hasta başı) cihazlarında yapılan ürün geliştirmeleri, bunun yanı sıra bu cihazların kullanım kolaylığı, hızı ve hasta başı uygulamalarda sunduğu sonuçları da bu trendin alt başlıkları olarak sayabiliriz.
Müthiş bir özet oldu. Peki, bu trendlerle ilgili biraz daha detaylı bilgi ve sizin bu trendler hakkındaki yorumlarınızı rica edebilir miyiz?
Laboratuvar sonuçlarının, klinik kararları dolayısıyla hasta sağlığını doğrudan etkilediği bilinen bir gerçek olsa da COVID-19 pandemisi ile birlikte sağlık sektöründe yaşanan acil ihtiyaçlar, karmaşa ve aksaklıklar, tüm tıbbi durumlarda ve her hasta için doğru teşhisin taşıdığı kritik önemi daha da ön plana çıkardı. Yaşadığımız süreçte kaliteli, doğru ve güvenilir laboratuvar sonuçlarının hayatımızı nasıl etkilediğini net bir şekilde gördük. Sağlık profesyonelleri, pandemi dolayısıyla SARS-CoV-2 virüsü ile mücadeleyi sürdürüyor. Birçok farklı alanda yürütülen bu mücadelenin en önemli desteklerinden biri in-vitro testler olmaya devam ediyor. Virüsün yayılmasını kontrol altına almaya yardımcı olan in-vitro testleri, laboratuvarda detaylı incelemelerle olduğu gibi hemen bulunduğumuz yerde hızlı kart testlerle de gerçekleştirmemiz gerekebiliyor. Bu gereklilik yalnızca yaşadığımız COVID-19 salgını için değil gelecekteki olası başka pandemilerde de devam edecek.
Bu noktada yeni geliştirdiğimiz Siemens Healthineers SARS-CoV-2 IgG (sCOV2G) antikor testimizden bahsetmek isterim. Bilindiği üzere nötralize edici antikorlar, hücreleri virüse karşı savundukları için COVID-19 ile mücadelede kritik bir önem taşıyor. Bu test, koronavirüse karşı vücudun oluşturduğu nötralize edici antikorları, yani virüsün neden olduğu enfeksiyona karşı vücudun bağışıklık tepkisini kantitatif olarak ölçüyor.
Diğer taraftan yeni varyantlar ortaya çıkmaya ve vaka sayısı zaman zaman yükselmeye devam ediyor. Buna bağlı olarak sürdürdüğümüz mücadeledeki en önemli alanlardan biri COVID-19 enfeksiyonun tespiti oluyor. Herkesin erişebileceği hızlı ve kolay bir testle virüsün yayılımının önüne geçmek kamu sağlığı açısından son derece kritik bir ihtiyaç. Siemens Healthineers olarak, hasta başı çözümlerimizden biri olan CLINITEST Hızlı COVID-19 Antijen testimiz ile bu ihtiyaca yanıt veriyoruz. SARS-CoV-2’yi tespit edebilen CLINITEST Hızlı COVID-19 Antijen testi, sonuçları 15 dakika içinde, laboratuvar ekipmanına sunabiliyor. Burundan sürüntü alma yöntemini kullanarak sonuçları hızlı bir şekilde veren bu test kartı, nazofarenksten sürüntü alma yönteminden daha konforlu bir uygulama sağlıyor. Bilimsel çalışmalar, uygulama için laboratuvar araçları gerektirmeyen bu hasta başı kart testinin doğruluk oranının yüzde 99 üzerinde olduğunu gösteriyor.
Oldukça etkileyici… Dijitalleşme konusundan bahsettiniz, bu konuyu biraz daha açabilir miyiz?
Hepimizin hayatına dahil olan, giderek daha sık duyduğumuz yapay zekâ ve dijitalleşme kavramları sağlık sektöründe de yer buluyor ve bu teknolojilerin sektörümüzdeki önemi gün geçtikçe artıyor. Bugün hastanelerde dijital ürün yelpazesi hızla gelişiyor ve bu ürünler kesintisiz hizmet sağlamaktan, klinik karar destek sistemlerine kadar birçok alanda önemli roller üstleniyor. Siemens Healthineers olarak biz de bu alanda yenilikçi çözümler geliştiriyor ve sağlık sektörünün hizmetine sunuyoruz. Örneğin, Mart-Ağustos 2020 arasında, dünyanın önde gelen iki sağlık enstitüsü ile ortak çalışmamızın sonucunda, 14 bin 500’den fazla COVID-19 enfekte hastasının verilerini derin öğrenme araçlarına işleyerek Atellica COVID-19 Hastalık Şiddeti Algoritması’nı geliştirdik.
Henüz sadece eğitim amaçlı kullanımda olsa da pandemi ile mücadelede sağlık profesyonellerinin elini güçlendirecek bu algoritma ücretsiz olarak tüm dünyanın kullanımına sunuldu. Hastaların ventilatör kullanma, çoklu organ yetmezliği hatta 30 gün içerisinde mortalite olasılıkları için tahmin de yapabilen bu algoritma, hekimlere karar süreçlerinde destek oluyor. Bu araç ile hastane yöneticileri kaynaklarını daha doğru ve verimli kullanabilir, hekimler hastalığın seyri hakkında önden bilgilenerek daha etkili tedavi argümanları ve adımları oluşturabilir. COVID-19 için geliştirdiğimiz bu araç önümüzdeki dönemde Atellica Data Manager uygulamamıza entegre edilecek ve sadece COVID-19 için değil, farklı hastalıkların tanısında ve tedavisinde de uzmanlara destek sunacak. Bu algoritmaya Siemens Healthineers Türkiye web sitemiz üzerinden de erişilebiliyor. Yapay zekâ gelişmelerine ek olarak, müşterilere kesintisiz hizmet sağlamak için sunduğumuz uzaktan bağlantı aracı Atellica Connectivity Manager ile de cihazlarımıza uzaktan bağlanarak, sorunları tespit ediyor ve çözüyoruz. Geçtiğimiz yıl arızaların %47’sini bu şekilde giderdik ve böylece hem mühendis ekibimizin sağlığını tehlikeye atmadan hem de arızalara hızlıca müdahale ederek müşterilerimize kesintisiz hizmet sunmaları için servis sağladık.
Son olarak hasta başı tanıdan bahsetmiştiniz, buradaki gelişmeler de merak uyandırıcı…
Ben de bu alandaki gelişmeleri oldukça heyecan verici buluyorum. Siemens Healthineers olarak insan hayatını değiştiren teknolojik gelişmeleri tüm dünya ile paylaşıyoruz. Lansmanı yeni gerçekleştirilen hasta başı tanı cihazı Atellica VTLi* ile yaklaşık 8 dakika içinde yüksek hassasiyetli kardiyak Troponin I (hs-cTnI) testinin sonucu verebiliyoruz. Hastanın kalp krizi geçirip geçirmediğini gösteren bu test ve Atellica VTLi* ile birlikte çok kısa bir sürede sonuç üreterek, hekimlerin hızlı bir şekilde, doğru kararlar almasına yardımcı oluyoruz. Kalp krizi gibi hızlı müdahale gerektiren vakalarda, bu cihaz uzmanlara ve hastaların sağlığına son derece önemli bir fayda sağlıyor. Tüm bu zorlu süreci, Pazarlamadan sorumlu Ceren Kumbaracı ve Satıştan sorumlu Emrah Ay ve güçlü, dinamik 103 kişilik ekibimizle başarılı bir şekilde yürütmeye ve Türkiye sağlık sektöründe çığır açan yeniliklere öncülük etmeye devam edeceğiz, herkes için her yerde.
*Ürünün Türkiye pazarında satışı için henüz işlemler tamamlanmamıştır, başvuru süreci devam etmektedir.